1.6 Tài chính xanh trong các trường đại học tại Việt Nam
Tài chính xanh trong các trường đại học Việt Nam thể hiện một lĩnh vực đang phát triển nhanh chóng, ngày càng thu hẹp khoảng cách giữa tính bền vững môi trường và chiến lược tài chính. Bối cảnh đang phát triển của tài chính xanh được đặc trưng bởi sự gia tăng việc đưa các chủ đề tài chính bền vững vào chương trình giảng dạy học thuật. Các khóa học về tài chính bền vững, kinh tế môi trường và các ngành liên quan đang trở nên phổ biến, thể hiện sự thay đổi theo hướng tập trung giáo dục vào các nguyên tắc bền vững trong tài chính. Trong thực tế, các trường đại học đang tích cực đầu tư vào cơ sở hạ tầng tiết kiệm năng lượng, chẳng hạn như các tấm pin mặt trời và các công trình xanh, nhấn mạnh cam kết quản lý khuôn viên bền vững. Ví dụ, dự án UEH Green Campus mong muốn bắt tay vào giải quyết các vấn đề môi trường ngay tại khuôn viên của trường đại học. Để xây dựng một khuôn viên trường đại học sạch đẹp và hướng tới mục tiêu “xanh” một cách toàn diện, vào tháng 07/2023, Trường Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh (UEH) đã chính thức ban hành Quy định về Thực hành Khuôn viên xanh cho toàn bộ khuôn viên UEH và Vĩnh Long, khuyến khích cán bộ, viên chức, sinh viên và các đơn vị liên quan hưởng ứng và tham gia thực hành(UEH, 2023). Các dự án này thường lấy nguồn vốn từ nhiều nguồn khác nhau, bao gồm tài trợ của chính phủ, đầu tư tư nhân và quỹ nội bộ của trường đại học.
Đồng thời, lĩnh vực tài chính xanh đang dần phát triển mạnh mẽ trong nghiên cứu học thuật tại các tổ chức này. Trong số đó, các trường đại học về kinh tế và tài chính thường có những tiến bộ rõ ràng hơn do có sự tương đồng về chuyên môn. Các trường đại học đang đi đầu trong các nghiên cứu về các khía cạnh khác nhau của đầu tư bền vững, đánh giá tác động kinh tế của các chính sách môi trường và khám phá sự phát triển của các sản phẩm tài chính xanh sáng tạo. Nghiên cứu này không chỉ làm phong phú thêm kiến thức học thuật mà còn đóng góp vào việc ra quyết định có cơ sở trong cả khu vực công và tư ở Việt Nam.
Các nỗ lực hợp tác là nền tảng của sự tiến bộ này, với việc các trường đại học hợp tác cùng các tổ chức tài chính, cơ quan chính phủ và các ngành công nghiệp. Những hợp tác này có vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy chương trình nghị sự tài chính xanh, mang đến cho sinh viên những kinh nghiệm thực tế và hiểu biết sâu sắc về những thách thức và giải pháp thực tế trong lĩnh vực tài chính bền vững.
Bên cạnh những tiến bộ này, các trường đại học Việt Nam đang phải đối mặt với một số rào cản trong việc đưa tài chính xanh vào hệ thống chương trình giảng dạy một cách đầy đủ. Thách thức lớn nhất là nguồn tài trợ hạn hẹp cho các dự án bền vững đầy triển vọng. Hơn nữa, có sự thiếu hụt rõ ràng về các giảng viên chuyên môn với chuyên môn sâu về tài chính xanh, điều này rất quan trọng cho cả giảng dạy và nghiên cứu trong lĩnh vực này. Một thách thức đáng kể khác nằm ở việc nâng cao nhận thức và xây dựng tư duy hướng tới sự bền vững trong cộng đồng trường đại học, bao gồm sinh viên và nhân viên.
Các chính sách của Chính phủ và khung pháp lý ở Việt Nam đóng một vai trò quyết định trong việc định hình quỹ đạo phát triển của tài chính xanh trong lĩnh vực học thuật. Các chính sách cung cấp các khoản khuyến khích tài chính cho đầu tư bền vững và phân bổ quỹ cho các sáng kiến xanh có thể hỗ trợ rất nhiều cho các trường đại học trong việc áp dụng và thực hiện các chiến lược tài chính xanh. Các hướng dẫn pháp lý rõ ràng và hỗ trợ là rất cần thiết để đảm bảo rằng các khoản đầu tư này được điều chỉnh một cách hiệu quả với các mục tiêu bền vững môi trường rộng lớn hơn.
Tương lai của tài chính xanh tại các trường đại học Việt Nam mang đến một không gian phát triển mạnh mẽ với nhiều cơ hội. Trong bối cảnh nhận thức về môi trường ngày càng được nâng cao trên toàn thế giới, lĩnh vực giáo dục và đào tạo nguồn nhân lực cho tài chính bền vững đang ngày càng trở nên cấp thiết. Các trường đại học Việt Nam đang có vị thế chiến lược để vươn lên trở thành những đơn vị tiên phong trong giáo dục và nghiên cứu về tài chính xanh trong khu vực. Việc hiện thực hóa tiềm năng này phụ thuộc vào việc tiếp tục đầu tư vào lĩnh vực này và ứng phó hiệu quả với những thách thức hiện tại. Với nỗ lực và sự hỗ trợ bền vững, các tổ chức này có thể đóng góp đáng kể vào quá trình Việt Nam hướng tới các hoạt động tài chính bền vững và phát triển bền vững nói chung.