ต้องขอออกตัวก่อนว่างานเขียนเล่มนี้ไม่ได้เป็นผลงานทางวิชาการแต่อย่างใด เป็นเพียงความพยายามการรวบรวมประสบการณ์ตรงภาคสนามของการทำหน้าที่วิทยากรกระบวนการ ที่ปรึกษาด้านการจัดการการเรียนรู้ในสถานประกอบการ สถานศึกษา และในองค์กรต่างๆ เป็นการนำประเด็นที่เกิดจากการปฏิสัมพันธ์ระหว่างผู้เขียน กับ ผู้ประสานงานขององค์กรต่างๆ ที่เข้ามาปรึกษาหารือ ผู้เขียนหยิบยกขึ้นมาเขียนเพื่อเจตนาที่ต้องการแลกเปลี่ยนประสบการณ์ในหลายๆ มุมมองที่ยากจะสื่อสาร ต้องการแสดงความคิดเห็นส่วนตนให้เห็นว่าเพียง “ความรู้” นั้นมันไม่เพียงพอที่จะทำให้องค์กรหรือหน่วยงาน หรือชุมชนเกิดการเปลี่ยนแปลงแบบพลิกฝ่ามือได้ แต่การสร้างสมบ่มเพาะ “สัญชาติญานการเรียนรู้ของคน” ต่างหากที่ช่วยสร้างการเปลี่ยนแปลง พฤติกรรมการเรียนรู้ของผู้คนต่างหากที่ปฏิบัติอย่างสม่ำเสมอจนกลายเป็นวัฒนธรรมการเรียนรู้ในองค์กร ในชุมชน กลายเป็นเป็นพฤติกรรมองค์กรที่ส่งสัญญานให้รู้ว่าองค์กรนั้นพร้อมที่จะเปลี่ยนแปลง และพร้อมที่จะรับมือกับสถานการณ์การเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นอย่างรวดเร็วให้ทันท่วงที การสร้างสมบ่มเพาะวัฒนธรรมการเรียนรู้นั้นจำเป็นต้องอาศัยความประณีตและใช้เวลา ซึ่งผู้ปฏิบัติจำเป็นต้องเข้าใจลักษณะธรรมชาติพื้นฐานของการเรียนรู้ข้อนี้เสียก่อน ไม่เช่นนั้น ก็จะตกร่องการปฏิบัติที่คุ้นเคย ยัดเยียดความรู้ให้แก่คนทำงาน แล้วหลงคาดหวังว่าเขาเหล่านั้นจะเก่งกาจขึ้นมาภายหลังจากผ่านการฝึกอบรมไปแล้ว
จากประสบการณ์ 10 ปีที่ผ่านมา พบว่าความสำเร็จ หรือความล้มเหลวนั้น ปัจจัยสำคัญ คือ กระบวนการจัดการเรียนรู้ที่หน้างานจริง ในชีวิตประจำวันจริง ซึ่งมีผลต่อความสำเร็จมากกว่า 80 % ส่วนการเรียนรู้จากที่ปรึกษา หรือเรียนรู้จากการห้องฝึกอบรมนั้น เป็นเพียงส่วนน้อย ดังนั้น หน่วยงานใด องค์กรใดหากมีการจัดการและกระตุ้นให้มีการจัดการเรียนรู้ที่หน้างานจริง ทำอย่างต่อเนื่องสม่ำเสมอ และคอยติดตามผลงานหรือความเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นหลังจากดำเนินกระบวนการจัดการการเรียนรู้ให้แก่คนทำงานไปแล้วว่าสิ่งที่เราทำลงไปนั้น มันส่งผลต่อการเรียนรู้ของคนอย่างไร และคนทำงานปรับเปลี่ยนวิธีการทำงานอย่างไรจึงได้ผลงานเช่นนั้น เพราะตัวมันเองก็เป็นวิถีของการเรียนรู้อย่างต่อเนื่องเช่นกัน กล่าวสรุปคือ ต้องให้ความสำคัญ “สนามจริง” มากกว่า “สนามซ้อม”
ด้วยความตั้งใจว่า หนังสือเล่มนี้จะช่วยให้ผู้อ่านเกิดไอเดีย เกิดความเข้าใจต่อการเรียนรู้ ได้หลักคิด พิชิตหลักทำ อย่างน้อยหากท่านอ่านด้วยความตั้งใจ มีสติครบถ้วนขณะที่อ่านอยู่นี้ ท่านก็ควรจะได้อะไรไปบ้างจากหนังสือเล่มนี้ ผมเชื่ออย่างนั้น
20 เมษายน 2558
ธวัช หมัดเต๊ะ
ที่ปรึกษาพัฒนาการเปลี่ยนแปลง
mthawat@gmail.com
โทร. 086 – 0969595
